dinsdag 11 december 2012

TPACK werkt alleen bij leraren die de T voldoende onder de knie hebben


Het onderwerp vandaag op #netwijs Discussie Dinsdag was “TPACK werkt alleen bij leraren die de T voldoende onder de knie hebben”.  In dit artikel een uitgewerkte samenvatting.

Op tpack.nl vinden we de volgende omschrijving: “TPACK, een nieuwe manier om tegen ict in het onderwijs aan te kijken. Het model gaat uit van de specifieke deskundigheid van de leraar: zijn of haar vermogen om de kennis en de vaardigheden die bij een vak horen, op een aantrekkelijke en begrijpelijke manier te presenteren aan de leerling met behulp van ict.
Het TPACK model kan leraren helpen bij het maken van keuzes over hoe ict ingezet kan worden om het leren van een bepaalde vakinhoud te ondersteunen. Tegelijkertijd helpt het TPACK model leraren om kritisch na te denken over hun eigen kennis en de kennis die zij nodig (zouden moeten) hebben om ict zinvol in te kunnen zetten binnen bepaalde vakken met behulp van een bepaalde didactiek.”


kennis
Met de stelling van vandaag draait het om de vraag of je goed met dit model kunt werken als je vrijwel niets weet van de middelen (=T), die je in kunt zetten. Voordat je een koppeling kunt maken tussen de vakinhoud, de pedagogische en didactische aanpak en de te gebruiken middelen, zul je op zijn minst toch enige kennis hiervan moeten hebben. Als je nog nooit van bijv. ‘podcasten’ of ‘vodcasten’ hebt gehoord, zul je niet snel op het idee komen om daar wat mee te doen in een taalles waarin gespreksvaardigheden worden geoefend of tijdens bijvoorbeeld Frans of Duits.

creativiteit
Naast kennis van de middelen speelt ook creativiteit een belangrijke rol in het werken met het TPACK-model. Om een bepaalde vakinhoud over te brengen, volg je een bepaalde pedagogische en didactische aanpak. Per onderwerp zal dit weer anders zijn en ook per leerling (of groep leerlingen). Bij de ene leerling moet je iets regelmatig herhalen, bij de ander moet je visueel ondersteunen en bij weer een ander moet je eerst de grote lijnen eens doornemen. Dat vraagt creativiteit, kennis en vaardigheden van de leraar. Om vervolgens ook de juiste middelen daarbij in te zetten, waardoor de vakinhoud nog beter tot zijn recht komt en/of de aanpak beter tot zijn recht komt, vraagt eveneens kennis, creativiteit en vaardigheid.

open houding en lef
Tijdens de discussie blijkt, dat er meer nodig is: allereerst een open houding en lef. Durf je de methode los te laten en ‘out of the box’ te denken? Daarbij ga je dus vanuit de doelen van de les bedenken wat een goede aanpak zou zijn om die te bereiken en welke middelen je daarbij in kunt zetten. Daarvoor moet je de gebaande wegen van de methode dus willen verlaten. “Daar zit vaak de clou, want velen zien het niet of willen het niet zien of ze hebben de vaardigheden en hulp ervoor niet”.

kwetsbaarheid
Een volgende vereiste is een kwetsbaarheid: Je hoeft niet alles te weten als leraar! En het hoeft ook niet allemaal goed te gaan! De leerlingen kennen vaak zelf ook heel veel middelen, die prima inzetbaar zijn. “Docenten hebben dagelijks dé doelgroep bij uitstek voor hun neus zitten om middelen die ze nog niet kennen te leren kennen.” Durf gebruik te maken van deze kennis van je leerlingen en bespreek hun ideeën. Dat is voor mooie stimulans en werkt uitstekend voor de motivatie. En ga het vervolgens gewoon uitproberen. Bespreek wat goed gaat en wat niet. Bedenk samen dan ook weer hoe je kunt bijstellen of welke alternatieven er zijn.

nuchterheid
Ook en vereiste is nuchterheid. TPACK is zelf ook maar een middel. Je hoeft niet van de ene dag op de ander alle methoden overboord te gooien en alles zelf te doen. Neem gewoon eens één les of één lesonderdeel en pas alleen daarbij het TPACK-model uit. Pas de les aan of verrijk de les. Evalueer dan eens kritisch de effecten bij jou (kosten versus baten) en bij de leerlingen. Wat ging er goed en hoe kwam dat? Wat ging er niet goed en waarom?

passie en gedrevenheid
Volgende vereiste is passie en gedrevenheid: plezier hebben in je vak en het een uitdaging vinden om te vernieuwen en bij te leren. Daarbij helpt het enorm wanneer je met enkele collega’s kunt samenwerken, ideeën kunt uitwisselen, elkaar kunt inspireren en motiveren. Misschien elke week een T(hee)-momentje instellen, waarbij je onder het genot van een kop thee even ervaringen deelt en elkaar nieuwe dingen laat zien.

scholing
Laatste vereiste die aan de orde kwam, was scholing en het onderhouden van kennis en vaardigheden. Onlangs verzuchtte een PABO-docent: “Als je studenten enkele jaren later weer spreekt, lijkt het wel alsof alles wat wij ze leren op de werkvloer weer af wordt geleerd”. Voor de goede orde: Het ging hier over de inzet van ICT. “Tijdens de opleiding hebben de studenten geleerd om zelf lessen te ontwerpen en enkele jaren later zie je ze slaafs de methode volgen.” Jammer van de investering die is gedaan! Aan de andere kant zijn er ook scholen, die juist klagen over het gebrk aan kennis en vaardigheden van studenten die bij hen komen werken. In de hele keten van het onderwijs moet er dus wat gebeuren, willen we echt verder komen: Op de PABO’s en lerarenopleidingen, waar de toekomstige leraren klaargestoomd worden én op de scholen zelf. Bij iedereen moet een bepaalde basiskennis aanwezig zijn en de benodigde vaardigheden. En omdat de ontwikkelingen door gaan, zullen kennis en vaardigheden voortdurend onderhouden moeten worden. Dat hoeft niet altijd door externe scholing, maar kan ook prima door zelfstudie!

faciliteiten
De rijtje vereisten is ongetwijfeld verder uit te breiden. We hebben het immers nog niet eens gehad over faciliteiten: tijd, goed werkende apparatuur, etc. Ook daar zal aandacht voor moeten zijn, maar er zal eerst tussen de oren iets moeten veranderen.

Tot zover de discussie. Was je niet in de gelegenheid om mee te doen met de discussie, maar wil je wel je mening of ervaringen delen? Reageer dan op dit blog, via de LinkedIn-groep De toekomst voor onderwijs en ICT of via Facebook.

Heb je zelf een suggestie voor een interessant discussie-onderwerp? Geef het door via discussiedinsdag.yurls.net. Daar vind je ook alle tijdens de discussie genoemde linkjes en ook het archief van alle voorgaande discussies.

Aan deze discussie deden de volgende Tweeps mee:
@rinusd , @Netwijs  , @Sjaboepaan , @micelboer , @ToussaintLemeer , @GuusBouwhuis71 , @RJoch , @henkvangils , @Solle050

Volgende week weer een nieuwe discussie over een nieuw onderwerp!
#netwijs Discussie Dinsdag: elke dinsdag tussen 12.30 uur en 13.30 uur op Twitter. Discussieer mee over Onderwijs en ICT via de hashtag #netwijs. Ook de rest van de week interessant om te volgen!

Let op! Vanaf januari wordt de discussie verplaatst naar 15.30-16.30 uur!

Geen opmerkingen:

Een reactie posten