dinsdag 8 juni 2010

Communiceren met leerlingen en ouders via Social Media

Het onderwerp vandaag op Discussie Dinsdag was “Leerkrachten en docenten kunnen prima communiceren met leerlingen en ouders via Social Media ”. In dit artikel een uitgewerkte samenvatting.

Kinderen groeien op in het tijdperk van de Social Media. Ze krijgen een account bij MSN, Hyves of Facebook en communiceren met vrienden en klasgenoten. Ook steeds meer ouders en leerkrachten weten hun weg te vinden in de wereld van de Social Media. Naast de al genoemde platforms komen ook andere in beeld zoals bijvoorbeeld Twitter of de meer zakelijke LinkedIn.
Ligt hier niet een geweldige kans voor scholen om een verbinding te leggen en de Social Media tot een verlengstuk van de school te maken? Of kleven er teveel nadelen aan en moet je je als school, leerkracht of docent hier verre van houden?
Een vraag waar de meningen over verdeeld zijn. Enerzijds zien mensen dit als dé manier van communiceren van deze tijd en begrijpen ze de ophef niet. Anderzijds zijn er ook mensen, die school en privé graag gescheiden houden en liever rechtstreeks tegen iemand praten. Twee standpunten, maar sluiten deze elkaar per definitie uit? We noemen wat voorbeelden, tips en aandachtspunten vanuit de discussie.

Laten we beginnen bij de ouders. Zij vinden het vaak plezierig, wanneer ze door de school op de hoogte worden gehouden van wat er gebeurt op school. Vaak worden daarvoor nieuwsbrieven uitgegeven of berichten op de schoolwebsite geplaatst. Een vorm van communiceren waarbij er sprake is van eenrichtingsverkeer, omdat de ouders niet kunnen reageren. Wanneer door leerkrachten ook de email wordt ingezet om ouders te informeren, is er al meer gelegenheid om direct te reageren. Het contact blijft dan wel beperkt tot twee personen.
Wanneer andere media ingezet zouden worden, zoals een weblog, Hyvespagina of Twitter, dan zijn ouders ook in de gelegenheid om te reageren, waarbij ze ook weer onderling op elkaar kunnen reageren. Een digitaal schoolplein zullen we maar zeggen. Dat kan openbaar, zodat ook mensen van buiten de school mee kunnen kijken, maar ook besloten. Via de al eerder genoemde platforms of voor speciaal ontworpen platforms. Eén van de mogelijkheden die scholen hier voor al hebben is het Winkwaves Schoolplein, gericht op communicatie en samenwerking.
Afgezien van het feit, dat je nu meer de mogelijkheid hebt tot groepscommunicatie, ben je ook minder gebonden aan tijd en plaats. Dat geeft ook ouders, die niet in de gelegenheid zijn om naar school te komen, toch de gelegenheid om te participeren en betrokken te zijn.

Kijken we naar de leerlingen, dan zien we vaak een grote motivatie ontstaan, wanneer ze met de middelen van nu kunnen samenwerken, overleggen, discussiëren, maar ook verslag kunnen doen van projecten. Iedereen, die geïnteresseerd is, kan meelezen en reageren.
Tegelijk zien we, dat door de inzet van digitale communicatiemiddelen, ook andere vaardigheden worden aangesproken. Lukt het om kort en bondig te formuleren, zoals bij Twitter waar je maar 140 karakters mag gebruiken? Komt je boodschap goed over bij de lezer of kan deze het ook verkeerd interpreteren? Wat is het verschil tussen geschreven taal en gesproken taal? Tussen digitaal en rechtstreeks communiceren? Welke regels gelden er in het digitale sociale verkeer? Zijn er dingen, waar ik juist niet over schrijf, bijvoorbeeld omdat ik anderen er mee beschadig? Door hier aandacht voor te hebben, verrijk je niet alleen je lessen inhoudelijk door de zinvolle context, maar integreer je ook een stuk mediawijsheid en sociale vaardigheid in je onderwijs.
Naast de onderwijsinhoudelijke meerwaarde, zien we ook, dat communiceren via Social Media-platforms vaak als laagdrempeliger worden ervaren. Meerdere docenten en leerkrachten hebben de ervaring, dat kinderen en jongeren hier gemakkelijker vertellen wat hen dwars zit. In deze veilige setting kunnen zaken zo bespreekbaar worden gemaakt en kunnen contacten worden gelegd. Vervolgens kun je er naar toe werken om het ook mondeling bespreekbaar te maken.
Uiteraard vereist dit een professionele houding van de leerkracht, waarbij feitelijk geen andere regels gelden dan wanneer hij of zij op school contact zou hebben met de leerling. Een suggestie kan daarbij zijn, om als leerkracht of docent gebruik te maken van een aparte account in plaats van zijn of haar privé-account. Daarmee geef je ook naar leerlingen aan, dat je in je rol blijft.

Ook is er dan nog de communicatie binnen de school. Maken leerkrachten gebruik van elkaars competenties en delen ze kennis, ervaring en materialen? Daarin hebben ze een voorbeeldfunctie. Tegelijk blijkt, dat het de kwaliteit van het onderwijs ten goede komt, wanneer er sprake is van een goed gebruik van het sociale netwerk. Onderwijskundige Nienke Moolenaar promoveerde begin juni 2010 op dit onderwerp.
Gebruik maken van Social Media kan ook zorgen voor een stuk transparantie. Laat maar zien waar je mee bezig bent! Naast een goede communicatie met de ouders is het ook nog eens een stuk PR voor de school. Voor scholen valt hier nog veel te ontdekken én te winnen! Maak daarin niet te grote stappen, maar laat het langzaam groeien en ontwikkelen.

Wanneer je als individuele leerkracht of als school besluit om Social Media in te zetten, is het verstandig hier vooraf goed over na te denken:
  • Vraag je af wat je wilt bereiken en wat je doelstelling is.
  • Kijk vervolgens welk middel, of wellicht een combinatie van middelen, het meest geschikt is om je doel te bereiken.
  • Maak een plan van aanpak voor jezelf. Bedenk hoe je e.e.a. gaat organiseren, wie en wat je nodig hebt en welke afspraken er gemaakt moeten worden.
  • Communiceer tenslotte duidelijk naar alle betrokkenen: collega’s, ouders en leerlingen. Geef duidelijk aan wat je plan is en welke afspraken er gelden. Organiseer eventueel een bijeenkomst om het gekozen medium te laten zien en toe te lichten.
Een mooi praktijkvoorbeeld is De Esdoorn in Elst, die via Twitter verslag lieten doen van het schoolkamp. Daarvoor werd een aparte account gebruikt, die leerlingen gezamenlijk gebruikten. Voor sommige ouders aanleiding om het Twitter ook eens te gaan verkennen.
Een ander voorbeeld is het project “Rapadonië” van Sanne Kuyt, waarbij Twitter op een fantasierijke manier onderwijskundig wordt ingezet.

Nog een paar belangrijke aandachtspunten op een rij:

  • Blijf er op letten, dat niet het middel, maar het doel en de inhoud centraal staat. Belangrijke kernwoorden: uitdagend, relevant, betrokken.
  • Heb aandacht voor de privacy-regels, die gelden. (Ook via bijv. Twitter mogen niet zomaar allerlei foto’s gedeeld worden met kinderen er op)
  • Zorg voor een beheerder, die het communicatieplatform op orde houdt.
  • Met elk medium bereik je maar een deel van je doelgroep. Zorg dus, voor een integrale aanpak, waarbij verschillende media op elkaar aansluiten of elkaar aanvullen.
  • Wees je bewust, wát je deelt en met wie.
Tot zover het verslag van de discussie. Er valt nog veel meer over te zeggen! Heeft u zelf nog aanvullende opmerkingen of ideeën? Plaats ze als reactie op deze blogpost.
De links die genoemd zijn tijdens de discussie zijn terug te vinden op discussiedinsdag.yurls.net.

Over twee weken weer een nieuwe discussie over een nieuw onderwerp!
#netwijs Discussie Dinsdag: elke dinsdag tussen twaalf en twee op Twitter. Discussieer mee over Onderwijs en ICT!

Geen opmerkingen:

Een reactie posten