Daarnaast is een beamer onontbeerlijk om de vragen en de antwoorden voor iedereen zichtbaar te maken.
Een digitaal schoolbord is in tegenstelling tot wel wordt gedacht, bij de meeste systemen niet nodig: meestal wordt de ontvanger rechtstreeks op de computer aangesloten, en niet via het bord.
Andere namen voor dergelijke systemen zijn audience response systems, voting systems en in eenvoudig Nederlands: stemkastjes. In quizprogramma’s zoals Weekend millionair worden ze ook gebruikt.
In onderstaand filmpje zien we een praktijkvoorbeeld van het gebruik van stemkastjes in het onderwijs:
Gebruiksmogelijkheden
Wat is het effect van mijn instructie? Als het goed is, stellen leerkrachten zich die vraag steeds wanneer ze iets uitleggen. Het meten van het effect van de instructie is echter niet zo eenvoudig: tijdens de instructie kun je natuurlijk niet aan álle leerlingen een vraag stellen: dat is veel te tijdrovend, en de kans op identieke antwoorden is heel groot. We noemen dat ook wel het “Ren-je-rot-effect”: als een aantal leerlingen hetzelfde antwoord geeft, kun je er van op aan dat de rest ook voor dat antwoord zal kiezen. Dat is natuurlijk lekker veilig, of je hoeft zelf niet meer na te denken. En wie herkent niet deze gedachtegang: "Als ik m'n hand niet opsteek, slaat de juf me wel over, hoop ik!" Maar de leerkracht wil juist van leerlingen die hun hand níet opsteken weten of ze het begrepen hebben... En het liefst van al deze kinderen!
Wanneer gebruik gemaakt wordt van stemkastjes, krijgt de leerkracht de beschikking over een krachtig hulpmiddel: Je geeft pas als alle leerlingen gereageerd hebben, de antwoorden vrij. Zo kun je objectief meten of de instructie aan het doel heeft beantwoord. Bij diverse soorten stemkastjes kun je als leerkracht ook zien welke antwoorden door de individuele leerlingen zijn gegeven, en kun je je vervolgstappen (zoals extra instructie) daaraan aanpassen.
Feiten en meningen
We leven in een tijd waarin iedereen wordt uitgenodigd om zijn mening te geven over allerlei onderwerpen. Stand.nl is daar een goed voorbeeld van. Opvallend is vaak dat mensen hun mening ventileren zonder enige inhoudelijke kennis van het onderwerp. Er wordt wel gezegd dat beslissingen van mensen vaak niet gebaseerd zijn op feiten, maar op meningen. Daar zitten gevaarlijke kantjes aan: het leidt tot vooroordelen, of mensen nemen verkeerde beslissingen waar ze later spijt van krijgen.
Het is daarom belangrijk dat kinderen leren dat er verschil is tussen feiten en meningen. In de methoden voor begrijpend lezen wordt dit onderwerp behandeld.
Je kunt prima gebruik maken van stemkastjes om kinderen zich hiervan bewust te maken. Dit kan door leerlingen bijvoorbeeld eerst antwoord te laten geven op vragen waar ze eigenlijk niet zo veel van weten. Vervolgens worden de feiten over dit onderwerp verzameld en beantwoorden de leerlingen opnieuw vragen over dit onderwerp. Uit de antwoorden zal het verschil duidelijk worden.
Ook is het mogelijk stemkastjes te gebruiken om snel een onderzoek te doen, bijvoorbeeld naar de gezinssamenstelling van de leerlingen, hun hobby’s, huisdieren enzovoorts. Dit kan weer het startpunt zijn voor een rekenopdracht over statistiek.
Stemkastjes kunnen ook gebruikt worden om (cito)toetsen te oefenen, toetsen af te nemen of een groepsdiscussie te starten.
Voordelen van het gebruik van stemkastjes
- Houd de aandacht vast
- Houd de aandacht gericht op het onderwerp van de les
- Geef anoniem je mening
- Volg individuele antwoorden
- Maak reacties onmiddellijk beschikbaar
- Creëer en interactieve en leuke leeromgeving
- Breng een snelle interactie met de leerlingen tot stand
- Verzamelg gegevens voor rapportage en analyse
Het gebruik van stemkastjes levert kortom grotere betrokkenheid op van de leerlingen en een effectievere instructie van de leerkracht.
Leerkrachtvaardigheden
De leerkracht heeft nieuwe vaardigheden nodig om goed gebruik te kunnen maken van stemkastjes: het gebruik is zeker in het begin niet intuïtief: je moet leren er vlot mee om te gaan, zodat de voortgang van de les niet wordt verstoord.
De leerkracht moet misschien ook leren de juiste vragen te stellen. Bij alle systemen is het mogelijk de les voor te bereiden en op te slaan. Die voorbereiding moet dus plaatsvinden en er moet worden nagewdacht over de vragen die gesteld moeten worden om een goede feedaback te krijgen: niet te eenvoudig, niet te moeilijk, en gericht op de doelstelling van de les.
Oefening baart kunst: pas als de de leerkracht veelvuldig gebruikt maakt van stemkastjes, ontwikkelt ze de vaardigheden die nodig zijn om optimaal te profiteren van de mogelijkheden.
Bij voorkeur dienen de stemkastjes op elk moment beschikbaar te zijn. Dat is voor veel scholen nog een brug te ver, gezien de kosten van een set stemkastjes.
Powerpoint 2007 biedt een functie waarmee direct vragen gesteld kunnen worden. Deze vragen kunnen gedurende de presentatie beantwoord worden met stemkastjes. Er zijn softwarepakketten die zelfstandig functioneren; een aantal pakketten biedt ook de mogelijkheid om de software te integreren in andere pakketten zoals Powerpoint:
Overeenkomsten en verschillen
Stemkastjes zijn er in allerlei vormen en maten. Het bekendst zijn waarschijnlijk de systemen die worden aangeboden bij de digitale borden van de bekende leveranciers. Sommige daarvan kunnen alleen samen met de software die bij het bord wordt aangeboden, gebruikt worden. Andere zijn ook los te gebruiken.
Er zijn grote verschillen in gebruiksgemak van de software tussen de diverse merken. Bij het maken van een keuze is het ook belangrijk om te kijken naar de mogelijkheden om vragen voor te bereiden, maar ook om spontane vragen te stellen.
Alle systemen kunnen gebruikt worden om een antwoord te geven op multiple-choice vragen. Sommige zijn ook geschikt om antwoord te geven op open vragen.
Er zijn systemen die gebruikt kunnen worden in combinatie met een mobiele telefoon, zoals SMS2Vote. Ik schreef al eerder uitgebreid over mijn ervaringen met dit systeem.
Aanbieding van Interwrite
Interwritelearning heeft de knuppel in het hoenderhok gegooid: Ze bieden in een tijdelijke actie (einddatum onbekend) een set stemkastjes aan voor een spectaculair lage prijs van € 529,- inclusief mobi (mobiel invoerapparaat).
Enkele andere merken
Smart Senteo
Activ Expression
Hitachi Verdict Plus
iClicker
Als afsluiting een wat langer filmpje over het gebruik van smart senteo:
Geen opmerkingen:
Een reactie posten